بررسی ضمان پزشک از منظر فقه و حقوق اسلامی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 مدرس و پژوهشگر دانشکده شهید مطهری
2 دکتری فقه و مبانی حقوق، مدرس و پژوهشگر گروه معارف دانشگاه جامع امام حسین
چکیده
تعهد پزشک در فقه اسلامی و نظام حقوقی ایران، موضوعی چندوجهی و حائز اهمیت است که با پیشرفت علوم پزشکی، بهویژه در حوزههای جراحی و درمانهای تخصصی، اهمیت بیشتری یافته است. در فقه اسلامی، تعهدات پزشک در قبال بیماران بر اساس اصول و قواعد فقهی بهدقت بررسی میشود. همچنین، طبق قوانین مسئولیت مدنی و قانون مدنی، مسئولیت پزشک در صورت ورود آسیب به بیمار قابل پیگیری است. هدف این پژوهش، تحلیل و تبیین این مسئولیتها از منظر فقهی و حقوقی و بررسی ابعاد مختلف آن در نظامهای حقوقی است. این پژوهش با استفاده از روشهای تحلیلی، مقایسهای و استنباطی انجام شده است. ابتدا مباحث فقهی مرتبط با ضمان پزشک در متون فقهی و منابع دینی مانند آیات قرآن و روایات بررسی میشود. سپس، مسئولیت پزشک در حقوق ایران بر اساس قوانین مدنی و مسئولیت مدنی تحلیل میگردد. نتایج پژوهش نشان میدهد که در فقه اسلامی، مسئولیت پزشک در صورت بروز خطای عمدی و غیرعمدی مشخص است. در موارد خطای عمدی، پزشک موظف به جبران کامل خسارت بیمار است و در صورت خطای غیرعمدی، بر اساس میزان تقصیر، دیه یا جبران خسارت بر عهده او خواهد بود. در حقوق ایران نیز با استناد به ماده ۹ قانون مسئولیت مدنی، هر فردی که سبب ورود ضرر به دیگری شود، ملزم به جبران آن است. این یافتهها نشاندهنده تطابق بسیاری از مباحث فقهی با قوانین و مقررات حقوقی ایران است.
کلیدواژهها
)